Niektóre zestawy klocków umożliwiają tworzenie prawdziwych budowli architektonicznych

Od wieków, na całym świecie dzieci uwielbiają klocki. W sposób szczególny sprzyjają one w prowadzeniu dziecka w długie okresy wzmożonej koncentracji, twórczości i zadowolenia. Mogą być one wykonane z prostych kamieni, glinianych cegiełek, kawałków gałęzi drzewa lub z polerowanego drewna. Najbardziej atrakcyjnym wydaje się fakt, że wyobraźnia dziecka może swobodnie tworzyć powiązania pomiędzy różnymi elementami i odkrywać je nieustannie. 

W ten sposób dziecko odkrywa wiele matematycznych i geometrycznych pojęć i zależności, a także praw fizyki, kiedy jego budowle walą się, bo są zbyt wysokie lub zbyt ciężkie. Dziecko może również rozwiązywać osobiste problemy poprzez tworzenie scen z użyciem klocków, modeli zwierząt i ludzi. Z naszego doświadczenia wynika, że poza zaangażowaniem w prawdziwą pracę rodziny, zabawa klockami jest jednym z najważniejszych zajęć dla małego dziecka.

Dziecko może rozwijać się jedynie poprzez doświadczenie w swoim otoczeniu. Takie doświadczenie nazywamy pracą.– Dr Maria Montessori

Ćwiczenie równowagi w chodzeniu jest ulubionym zadaniem dla dzieci w tym wieku i bardzo ważnym dla ich prawidłowego rozwoju

Pierwsze sześć lat

Wiedza o tym, że pierwsze sześć lat życia to najważniejszy okres w kształtowaniu osobości człowieka jest dziś powszechnie przyjęta. W tym okresie dziecko staje się całkowicie członkiem kultury i rodziny, w której żyje, chłonąc jej język, nastawienie do świata, obyczaje, wartości. Dziecko, które spędza swoje pierwsze sześć lat życia w otoczeniu pełnym miłości i wsparcia, uczy się kochać siebie oraz czuje się w tym świecie bezpiecznie. Dziecko, które doświadczyło radości z wkładu, jaki wnosi ono w swoją rodzinę czy grupę, uczy się kochać podejmując wysiłek, i czuje się potrzebne.

Każde dziecko, z natury, chce ciągle uczyć się i wzrastać do granic swoich możliwości. Podczas pierwszych sześciu lat czyni to ono naśladując tych, którzy żyją wokół niego. Aby wspierać tę potrzebę ciągłego rozwoju musimy odpowiednio przygotować otoczenie zarówno fizycznie, jak i społecznie, zapewniając narzędzia, za pomocą których dziecko będzie mogło pracować tworząc własną osobowość. Musimy również uważnie dostrzegać pierwsze przebłyski koncentracji i zejść z drogi, by podążać za dzieckiem, które zaczyna odkrywać własną ścieżkę.

Jan ze skupieniem ogląda nową zabawkę

Na początku swej kariery edukacyjnej Dr Maria Montessori wielokrotnie zaskoczona była tym, co pokazywały jej dzieci w pierwszym Casa dei Bambini w biednej dzielnicy Rzymu. Zastanawiała się czasem, czy ich osiągnięcia to nie 'praca aniołów’. Mówiła do siebie:

Tym razem nie uwierzę. Poczekam do następnego razu i może wtedy uwierzę. The Secret of Childhood (Tajemnica Dzieciństwa)

Po ponad 40 latach swojej pracy, szerząc swoje odkrycia na całym świecie, Montessori powiedziała:

Normalizacja jest podstawowym i najważniejszym rezultatem naszej pracy – The Absorbent Mind (Chłonący Umysł)

Termin 'NORMALIZACJA’ został zapożyczony z antropologii i oznacza „stawanie się pełnowartościowym członkiem społeczeństwa” (Dr Rita Shaefer Zener). Dr Maria Montessori użyła słowa normalizacja, by opisać wyjątkowy proces, który zaobserwowała ona w rozwoju dzieci. Nie jest to proces, który przechodzi jakaś garstka dzieci, ale opisuje on właściwości, które są 'normalne’ dla wszystkie dzieci, kiedy ich potrzeby rozwojowe są odpowiednio zaspokajane. Dr Montessori widziała znormalizowane dzieci, jako nowy stopień naszego społeczeństwa.

Wspierać życie, zostawiając je jednak w swobodzie, by samo się rozwinęło.
To jest właśnie podstawowe zadanie nauczyciela. – Dr Maria Montessori

WYBÓR ZABAWEK

Kiedy wybieracie zabawkę dla dziecka wyobraźcie sobie, co ono będzie z nią robiło. Czy będzie ona zachęcała do działania, które ma jakiś cel? Podejmowanie decyzji? Wyobrażanie sobie? Jak długo moje dziecko będzie bawiło się tą zabawką? Czy będzie ona zachęcała moje dziecko do odkrywania, spędzania razem z tą zabawką czasu? Jest wiele pięknych drewnianych czy materiałowych zabawek dostępnych dla dzieci, ale bardzo często brakuje zabawek, które pozwalałyby dziecku osiągnąć jakiś cel. Zabawki, dzięki którym dziecko podczas pracy z nimi osiąga jakiś cel wzmacniają jego wyobraźnię.

Wyobraźnia jest wspaniałym narzędziem człowieka, ale nie może ona zostać stworzona samoczynnie (z niczego). Kreatywna wyobraźnia ma swoje źródło i jest bezpośrednio związana z doświadczeniami zmysłowymi w rzeczywistym świecie. Bogata wyobraźnia uzdalnia do znalezienia rozwiązania (np. ułożenia puzzli) i pracy skierowanej na osiągniecie celu. Im więcej dziecko posiada doświadczeń w pracy z prawdziwymi zadaniami, które mają jakiś cel, tym bardziej jego wyobraźnia staje się użyteczna, twórcza i efektywna.