People (Ludzie) autorstwa Petere Spiera. Szkoda, że książka ta nie została wydana jeszcze w języku polskim. Napisana i ilustrowana przez Holendra Petera Spiera opowiada o jedzeniu, ubieraniu się, językach, religiach, architekturze ludzi z różnych zakątków świata. Może znacię pozycję po polsku, która jest podobna do tej?

Geografia i Historia

Pani Montessori,
Pani, z miłości do dzieci, usilnie dąży, poprzez wielorakie instytucje, do uwydatniania w dzieciach tego, co jest w nich najlepsze. Mam nadzieję, że nauka ta będzie dostępna nie tylko dla dzieci z bogatych rodzin, ale również dla biednych dzieci. Bardzo trafnie zauważyła Pani, że aby osiągnąć pokój na świecie i walczyć przeciwko wojnie musimy zacząć od dzieci. Jeśli będą one wzrastać w swojej naturalnej niewinności, nie będziemy musieli walczyć, ani podejmować bezowocnych wymyślonych rozwiązań, ale będziemy dążyć od miłości do miłości i od pokoju do pokoju, aż ostatnie zakątki świata znajdą taki pokój i miłość, których wszystkie świadomie lub nieświadomie są głodne. — M. K. Gandhi, 1943

Dzisiaj nasz świat kurczy się, a my uczymy się w końcu szanować różnorodność – ekonomiczną, rasową, wszystkie jej rodzaje – aby przygotować dzieci do życia w prawdziwym świecie. Pragnienie Gandhi staje się faktem. Wzrasta również świadomość zaszczepienia w uczących się, jak ważną wartością jest pomoc innym ludziom. To ważny element w światopoglądzie dzieci, ale również w rozwoju ich troski o ludzi na całym świecie, ludzi ze wszystkich grup społecznych.

Cykl rozwojowy motyla Monarcha. Obserwowanie rozwoju motyla z gąsienicy lub żaby z kijanki jest dla dzieci niezwykłym przeżyciem

Troska o żywe organizmy niesie zaspokojenie dla jednego z najbardziej żywych instynktów dziecięcego umysłu. Nie ma nic lepszego, aby rozbudzić w dziecku umiejętność przewidywania.– Maria Montessori 

Powtarzamy ten cytat, który pewnie czytaliście już w poprzednim rozdziale o roślinach, ponieważ jest on bardzo ważny. Podejście z szacunkiem do natury, do wszystkich żywych organizmów rozpoczyna się w domu w pierwszych latach życia. Dzieje się to poprzez spędzanie czasu na podwórku – tak często i długo jak to tylko możliwe, we wszystkie pory roku, w różne pogody, doświadczając zwierząt w ich naturalnym środowisku, słuchając śpiewu ptaków, zbierając muszle na plaży, ucząc się rozpoznawać i nazywać owady, ryby, płazy, gady, ptaki czy ssaki.

3-częściowe karty językowe. Pomagają one dziecku poznać nazwy podstawowych kwiatów. Można ich używać do zwykłego dopasowywania lub korzystając z aktywności znanej, jako 3 częściowe dopasowywanie.

Troska o żywe organizmy niesie zaspokojenie dla jednego z najbardziej żywych instynktów dziecięcego umysłu. Nie ma nic lepszego, aby rozbudzić w dziecku umiejętność przewidywania.– Maria Montessori

Atmosfera miłości i poszanowania dla roślin i zwierząt w domu i klasie jest nalepszym fundamentem cieszenia się i zainteresowania naturą przez całe życie. Takie podejście rozpoczyna się w domu, gdzie dziecko chłonie podejście rodziny wobec warzyw, kwiatów, ogrodów, roślin domowych, drzew czy chwastów.

Lekcje, które dostarczają niezapomnianych wrażeń pochodzą zwykle od różnych doświadczeń z roślinami. Nic nie zastąpi przyglądania się kwiatom lub wąchania ich, a także obserwowania wzrostu kwiatów i warzyw w ogrodzie.

Dobry globus jest niezbędny w każdym domu zarówno dla dzieci, jak i dla dorosłych

Ziemia

Nie wystarczy, by nauczyciel zatrzymał się na umiłowaniu i zrozumieniu dziecka; musi on najpierw pokochać i zrozumieć wszechświat.– Maria Montessori

Zainteresowanie astronomią, ziemią, ekologią, fizyką czy chemią, a również umiłowanie coraz głębszego poznawania tych dziedzin może zacząć się właśnie teraz, kiedy dziecko wykazuje największe zainteresowanie nowymi doświadczeniami, kiedy dosłownie chłonie ono wszystko ze swego otoczenia.

Pierwsze lekcje o Ziemi odbywają się dzięki obcowaniu z naturą – doświadczeniom piasku, wody i błota, obserwowacjom wschodów i zachodów słońca, gwiazd, wizytom nad brzeg morza, dzięki dziecięcym kolekcjom skał i minerałów.

Niektóre zestawy klocków umożliwiają tworzenie prawdziwych budowli architektonicznych

Od wieków, na całym świecie dzieci uwielbiają klocki. W sposób szczególny sprzyjają one w prowadzeniu dziecka w długie okresy wzmożonej koncentracji, twórczości i zadowolenia. Mogą być one wykonane z prostych kamieni, glinianych cegiełek, kawałków gałęzi drzewa lub z polerowanego drewna. Najbardziej atrakcyjnym wydaje się fakt, że wyobraźnia dziecka może swobodnie tworzyć powiązania pomiędzy różnymi elementami i odkrywać je nieustannie. 

W ten sposób dziecko odkrywa wiele matematycznych i geometrycznych pojęć i zależności, a także praw fizyki, kiedy jego budowle walą się, bo są zbyt wysokie lub zbyt ciężkie. Dziecko może również rozwiązywać osobiste problemy poprzez tworzenie scen z użyciem klocków, modeli zwierząt i ludzi. Z naszego doświadczenia wynika, że poza zaangażowaniem w prawdziwą pracę rodziny, zabawa klockami jest jednym z najważniejszych zajęć dla małego dziecka.

Kto by pomyślał, że rozwiązywanie problemów może przynosić tyle radości. Kulodromy można budować na wiele sposobów, by kulki pokonywały różne przeszkody z różną prędkością lub w różnych kierunkach.

Zabawa aktywna

Musimy zdać sobie sprawę, że świat może zostać zrozumiany jedynie przez działanie, nie przez kontemplację. Ręka jest ważniejsza niż oko. To właśnie ręka popycha do rozwoju mózg. Przedstawiłem rękę, która korzysta z jakiegoś przyrządu, jako narzędzie wykorzystywane w odkryciach. Widzimy to za każdym razem, kiedy dziecko uczy się – wiązać sznurówki, nawlekać igłę nitką, puszczać latawca, grać na fujarce. Z tymi praktycznymi czynnościami przychodzi przyjemność, przyjemność z samego podejmowaniu aktywności, a także z umiejętności, którą dziecko doskonali, i z której jest zadowolone. To jest u podstaw każdej pracy artystycznej i naukowej: nasz poetycki wręcz zachwyt nad tym, co osoba ludzka robi, ponieważ potrafi to zrobić. Ręce są narzędziem naszego umysłu. – Jacob Bronowski, The Ascent of Man (Potęga wyobraźni*)

Ścieranie stołu po posiłku jest dla dziecka tak satysfakcjonujące jak gotowanie, nakrywanie do stołu, podawanie jedzenia, zamiatanie podłogi czy zmywanie naczyń

Przygotowanie przestrzeni do gotowania i spożywania posiłków, tak aby w tych czynnościach mogły swobodnie uczestniczyć dzieci nie musi być jakimś ogromnym przedsięwzięciem. Nie wymagajmy też od siebie, by zrobić wszystko na raz. Na początek rozważ zapewnienie dziecku jednej niskiej półki lub jednej szuflady w kuchennych szafkach. Może się tam znajdować mała deska do krojenia i bezpieczny dla dziecka nóż lub miska na płatki zbożowe i łyżka – cokolwiek, z czego dziecko będzie możliwie często korzystać.

Dobrą inwestycją na początek będzie odpowiedni podnóżek, tak by dziecko mogło swobodnie sięgnąć do zlewu lub do blatu kuchennego, by pracować. Jeśli jest w kuchni miejsce dobrze, by mieć tam również mały stół i krzesło przy którym dziecko może w spokoju przygotowywać i zjadać swoje posiłki lub pomóc w przygotowanie posiłku dla całej rodziny.

W klasie zawsze powinna istnieć przestrzeń dla dzieci, w której mogą one przygotować własne przekąski o każdej porze dnia. Ważne są również lekcje, które prezentują jak wykonać odpowiednio te prace oraz jak pozmywać po sobie, by umożliwić korzystanie z narzędzi innym dzieciom. To ćwiczenie w przyczynianiu się dla dobra innych, w przygotowaniu oraz podawaniu posiłków, i zmywaniu po sobie.

Dziecko może rozwijać się jedynie poprzez doświadczenie w swoim otoczeniu. Takie doświadczenie nazywamy pracą.– Dr Maria Montessori

Ćwiczenie równowagi w chodzeniu jest ulubionym zadaniem dla dzieci w tym wieku i bardzo ważnym dla ich prawidłowego rozwoju

Pierwsze sześć lat

Wiedza o tym, że pierwsze sześć lat życia to najważniejszy okres w kształtowaniu osobości człowieka jest dziś powszechnie przyjęta. W tym okresie dziecko staje się całkowicie członkiem kultury i rodziny, w której żyje, chłonąc jej język, nastawienie do świata, obyczaje, wartości. Dziecko, które spędza swoje pierwsze sześć lat życia w otoczeniu pełnym miłości i wsparcia, uczy się kochać siebie oraz czuje się w tym świecie bezpiecznie. Dziecko, które doświadczyło radości z wkładu, jaki wnosi ono w swoją rodzinę czy grupę, uczy się kochać podejmując wysiłek, i czuje się potrzebne.

Każde dziecko, z natury, chce ciągle uczyć się i wzrastać do granic swoich możliwości. Podczas pierwszych sześciu lat czyni to ono naśladując tych, którzy żyją wokół niego. Aby wspierać tę potrzebę ciągłego rozwoju musimy odpowiednio przygotować otoczenie zarówno fizycznie, jak i społecznie, zapewniając narzędzia, za pomocą których dziecko będzie mogło pracować tworząc własną osobowość. Musimy również uważnie dostrzegać pierwsze przebłyski koncentracji i zejść z drogi, by podążać za dzieckiem, które zaczyna odkrywać własną ścieżkę.

Okładka publikacji Child of the World

Wielu z Was zna już publikację Radosne Dziecko, którą parę miesięcy temu przetłumaczyliśmy za zgodą autorki Susan Stephenson z języka angielskiego. Jej oryginalny tytuł to The Joyful Child. Dla tych, którzy jeszcze nie mieli okazji poznać tego tekstu przypominamy, że jest to krótki przewodnik, jak prawidłowo wspierać rozwój dziecka w pierwszych trzech latach jego życia. Jego autorka – Susan Stephenson – jest nauczycielem Montessori z dyplomami AMI na trzech poziomach wiekowych 0-3, 2-7 i 6-12+. Radosne Dziecko w formacie PDF ściągnąć możecie za darmo z naszej strony.

Niedawno zaczęliśmy tłumaczyć drugą z publikacji, która w języku angielskim nosi tytuł Child of the World, Michael Olaf’s Essential Montessori for Age Three to Twelve Years i przekazuje podstawowe wiadomości o tym, jak odpowiednio przygotować siebie i otoczenie, by dziecku w wieku od 3 do 12 lat w najlepszy sposób umożliwić odkrywanie świata, budowanie poczucia własnej wartości, wspieranie koncentracji i zaangażowania w pracę . Jej tytył w języku polskim to DZIECKO ŚWIATA, Niezbędnik Montessori od lat 3 do 12.