Radosne Dziecko – Lata 1-3: Rośliny i Zwierzęta

Troskliwa opieka nad żywymi istotami pozwala na zadowolenie jednego z najistotniejszych instynktów dziecięcego umysłu. Nic nie potrafi bardziej rozbudzić postawy przewidywania i ostrożności. – dr Maria Montessori

Atmosfera miłości i szacunku dla roślin i zwierząt w domu jest najlepszym fundamentem.

Nic nie może zastąpić spacerów na łonie natury, słuchania śpiewu ptaków, poszukiwania muszelek na plaży, przyglądania się codziennemu wzrostowi kwiatów w ogrodzie. Od samego początku niezbędne jest wytworzenie więzi pomiędzy dzieckiem i naturą.

ROŚLINY

Dla niemowlęcia możemy zapewnić kwiaty i owoce, które może ono poznawać wzrokowo i poprzez węch. Schroń się z nim w cieniu drzewa i słuchajcie szeleszczących na wietrze liści. Ważne jest, by codziennie spędzać z dzieckiem trochę czasu na zewnątrz doświadczając natury w czasie różnych warunków pogodowych i we wszystkie pory roku.

Bardzo wcześnie dziecko doceni różnorodność tekstur i kolorów kory drzewa, liści, kwiatów, a następnie będzie ciekawe kolorowych obrazków w książkach o roślinach.

W tych pierwszych trzech latach życia dziecko chłonie, bez wysiłku, każde doświadczenie i wszelkie nazwy. Pod koniec tego okresu dojdzie u niego do „eksplozji” języka, w której będzie ono używało wszystkich zasłyszanych wcześniej słów. Od samego początku możemy więc używać precyzyjnych określeń, aby później dziecko mogło robić to samo. Nie tylko kwiat, ale Mak, Stokrotka czy Róża, wraz z przymiotnikami takimi jak pomarańczowa, mała, miękka.

Jeśli jesteś ogrodnikiem i znasz naukowe nazwy roślin lub ich określenia po łacinie odkryjesz, że są one dla dziecka tak samo proste, jak nazwy pospolite, a jak wielka to zabawa, by uczyć się ich już teraz.
Jeśli planujesz przygotowanie odpowiedniego dla dziecka otoczenia na zewnątrz upewnij się, że będzie ono zawierało przestrzeń dla dzikiej flory i fauny. Jednymi z najlepszych biologicznych okazów na takiej przestrzeni mogą być na przykład mlecze polne i osty.

Kiedy dziecko zacznie chodzić, istnieje wiele czynności, które może ono wykonywać w odniesieniu do roślin. Zbierać liście leżące przy doniczkach, odkurzać szmatką liście kwiatów, zbierać i podawać świeże owoce i tak dalej. Dzieci w tym wieku uwielbiają proste układanie bukiecików czy zmywanie liści, gdyż cieszy je wszystko, co związane jest wodą, napełnianie wodą malutkiego wazonu czy położenie kwitnącego kwiatka na ozdobnej serwetce, aby ozdobić rodzinny posiłek.

Świetnym pomysłem na włączenie dziecka w prace na działce jest zapewnienie mu małych narzędzi ogrodowych i taczki, tak by dziecko mogło przewozić skoszoną trawę lub cokolwiek innego, co powinno być gdzieś przetransportowane. Jeśli nie posiadamy ogrodu, wtedy ważna jest nawet ta jedna jedyna doniczka z jednym kwiatkiem. Duża gliniana doniczka może właściwe służyć jako świetny całoroczny ogród dla rodziny, a jej rozmiar jest idealny, by dziecko mogło uczestniczyć w pracach ogrodowych od najmłodszych lat.

UWAGA: Upewnij się, że domowe i ogrodowe rośliny, które uprawiacie są bezpieczne dla dzieci.

Przepiękne zdjęcia roślin i kwiatów, czasami wielkie arcydzieła sztuki, mogą być powieszone na ścianie. Kiedy dziecko doświadcza natury w ten sposób możesz się zdziwić jak bardzo może być ono zainteresowane książkami ukazującymi naturę (poradnikami, albumami, katalogami roślin itp.).

Zwierzęta

Lepiej obserwować zwierzęta na wolności, niż w klatkach. Zawieś karmnik dla ptaków za oknem i pokaż dziecku jak siedzieć spokojnie, by ich nie przestraszyć.

Lornetka może sprawić, że dziecko poczuje się uczestnikiem ptasiego życia i pozwoli my przyglądać się ptakom z daleka. Przyglądanie się kijankom czy rozwijającym się kokonom jest całkowicie magicznym przeżyciem dla każdego dziecka. Daje mu możliwość obserwowania różnych osobników z bliska bez konieczności zabierania ich z naturalnego środowiska.

Ponieważ dzikie zwierzęta są dla dziecka mniej dostępne niż rośliny, proponujemy obserwowanie ptaków, owadów i innych zwierząt w naturze, a po takich doświadczeniach zapewnienie większej ilości modeli zwierząt, obrazków, zdjęć czy książek o nich – książek obrazkowych, pierwszych książek do czytania, czy katalogów zwierząt.

Zabawa modelami zwierząt i klockami była zawsze ulubionym zajęciem bez końca dla wszystkich dzieci. Upewnij się tylko, że modele te stworzone z bezpiecznej, a nie toksycznej, odmiany plastiku. Odkryliśmy, że europejskie firmy produkują plastikowe produkty, które są bezpieczne dla dzieci w tym wieku.

Opieramy się tutaj na naturalnej miłości i więzi dziecka z naturą oraz skłonności do dotykania, trzymania i opiekowania się różnymi naturalnymi okazami jak kamyki, muszle, nasiona, kwiaty i liście, owady, szczenięta – wszystkim, co posiada lub nie posiada w sobie życia.

Modele zwierząt i książki mogą wspomóc dziecko w odkrywaniu zwierząt niedostępnych w jego najbliższym otoczeniu i zwiększyć liczbę możliwych do nauczenia się nazw.

Poza tym otrzymujemy od dziecka kolejny prezent, kiedy zwalniamy tempo, podążamy za jego zainteresowaniami, uczymy się żyć chwilą, doceniać naturę wokół nas, znajdując czas na słuchanie, smakowanie, oglądanie, odczuwanie, kiedy uczymy się być wdzięcznymi.

———————————————-
Tekst ten pochodzi z katalogu The Joyful Child przetłumaczonego przez nas na język polski. W wersji polskiej nosi on tytuł Radosne Dziecko. Autorką oryginalnego angielskiego tekstu jest Susan Stephenson. Więcej informacji na temat The Joyful Child oraz Susan Stephenson możecie znaleźć na stronie firmy Michael Olaf.