Radosne Dziecko – Lata 1-3: Puzzle

WIZUALNE ROZEZNANIE I KONTROLA MANUALNO-WZROKOWA

Kiedy dziecko odkrywa otoczenie zaczyna być świadome i zainteresowane różnorodnością kolorów, kształtów, jakie widzi w wewnętrznym i zewnętrznym środowisku. Dobrze jest dać dziecku w tym czasie puzzle o prostych kształtach i kolorach, ponieważ uwielbia ono wkładać rzeczy do środka pojemnika, zwłaszcza kawałki puzzli, które trzeba dopasować do siebie.

Korzystanie z puzzli albo innych zabawek, które mają specjalny uchwyt nazywany uchwytem szczypiec kciuka i dwóch palców, przygotowuje dziecko do pisania i innych zadań absorbujących mięśnie ręki. Dodatkowo puzzle pozwalają dziecku na myślenie i rozwiązywanie zadań.

Wyjątkowość opozycji kciuka i palca wskazującego pomaga wykonywać niezmiernie wytworne ruchy, które są podstawą dla całej ludzkiej kultury – od architektury po umiejętność pisania, od muzyki po malowanie, oraz całości technologii, która ubogaca nasze życie. – Dr Silvana Montanaro

Porównując zabawki możemy zauważyć, że niektóre z nich, takie jak puzzle używa się w specjalny sposób, inne z kolei takie jak lalki, klocki mają bardziej otwarty sposób wykorzystania podczas zabawy. Obie formy pracy, jaką dziecko wykonuje przy ich udziale są twórcze. Jednak zabawa puzzlami wymaga od dziecka i stawia przed nim pewne wyzwanie – odkrycie dokładnej drogi rozwiązanie zadania.

Dzieci są zachwycone, jeśli mogą dowiadywać się, jaki jest prawidłowy sposób używania danej zabawki. Podobną dumę odczuwają, kiedy uczą się korzystania w prawidłowy sposób z narzędzi do drewna czy z muzycznych instrumentów, lub gotowania czy rozwiązywania różnych zadań w codziennym życiu. To jest inwencja twórcza.

Poprzez pracę z puzzlami dzieci mogą rozwijać wiele potrzebnych umiejętności: chwytanie materiałów, udoskonalanie ruchów, wykonywać zadanie do końca, wykonywać logiczne posunięcia w kolejności, rozwiązywać problemy. Puzzle wymagają od dziecka kontroli błędów, dzięki której dziecko samo osądza, co zrobiło źle i poprawia tak, aby zadanie zostało zrobione prawidłowo. Wymaga to od niego biegłego opanowania logicznie ułożonych kroków: chwytania za kołek (gałkę) elementu, wyłożenia puzzli na stół, a następnie ponownego chwytania puzzli i prawidłowego włożenia do ramki.

To zadanie jest tak umysłowo i fizycznie zadowalające dla dziecka, że chętnie powtarza ono kilkakrotnie pracę z puzzlami, czasem nawet po dwadzieścia razy. Po każdym zakończonym takim zadaniu oddycha z wielką satysfakcją. Nie wiemy, co dzieje się podczas tej pracy w głowie dziecka, ale jest to bardzo ważne dla niego i nie powinniśmy mu przeszkadzać.

Poprzez zabawę dobrymi logicznymi puzzlami dziecko uczy się kontrolować swoje ruchy zgodnie z własną wolą, koncentrować, planować, ćwiczyć umysł, powtarzać i wykonywać prawidłowo zadanie. Jest to podstawa kreatywności.

Podczas zabawy zabawkami, które są bardziej otwarte, jeśli chodzi o sposób ich używania, dzieci wykorzystują te same umiejętności, żeby wyrazić i przetworzyć wyjątkowe umysłowe informacje. Dzieci przetwarzają i przeżywają na nowo doświadczenia, które osiągają poprzez zabawę na przykład z lalkami czy z małymi zwierzątkami. Jakość i różnorodność zabawy zabawkami, którymi dzieci mogą bawić się w dowolny sposób zależy od jakości i różnorodności jego doświadczeń w rzeczywistym świecie.

Powinniśmy pamiętać o kilku rzeczach podczas wybierania puzzli. Patrzeć nie tylko na trwałość, bezpieczeństwo, jakość i piękno, ale również zwrócić uwagę na to ile czasu dziecko będzie bawiło się tymi puzzlami, ile zajmie mu wykonanie tego zadania (tej ważnej pracy). Puzzle z gałkami (kołeczkami do chwytania) oferują dziecku kilka zadań do osiągnięcia, musi ono włożyć zaczynając od najprostszych kształtów puzzle do ramki. Puzzle z podwójną łamigłówką stawiają przed dzieckiem kolejne wyzwanie i prowadzą do coraz trudniejszych i satysfakcjonujących zadań, które potrafi ono rozwiązać wraz ze swoim rozwojem.

Najważniejszą rzeczą, którą powinniśmy wziąć pod uwagę jest radość dziecka z pracy, jaką ono wykonuje. Praca, z której dziecko jest zadowolone budzi w nim chęć powtarzania, skupiania się i rozwoju.

—————————————————-
Tekst ten pochodzi z katalogu The Joyful Child przetłumaczonego przez nas na język polski. W wersji polskiej nosi on tytuł Radosne Dziecko. Autorką oryginalnego angielskiego tekstu jest Susan Stephenson. Więcej informacji na temat The Joyful Child oraz Susan Stephenson możecie znaleźć na stronie firmy Michael Olaf.