Dlaczego w klasach Montessori brak zadań domowych

Wspólne muzykowanie to świetny sposób na spędzanie ze sobą czasu wolnego

Zadanie domowe w świetle metody Montessori to praca dziecka w domu, która pogłębia jego zainteresowania, czas przeznaczony na pogłębianie relacji rodzinnych. Praca ta powinna dawać dziecku poczucie, że robi coś ważnego i istotnego.

Większość z nas dorosłych nie byłaby zadowolona, gdyby pracodawca codziennie dawał nam dodatkową pracę do zrobienia w domu. Dlaczego więc myślimy, że dzieci czują inaczej?

Powodem, dla którego dzieci chodzą do szkoły jest praca i nauka. Jeśli szkoła daje możliwości, by w niej rzeczywiście pracować i uczyć się, a nauczyciele stwarzają warunki, w których dzieci mają 'pociąg’ do wiedzy, jaki jest wtedy sens zadań domowych?

Alfie Kohn w swojej książce The Homework Myth opowiada się za zlikwidowaniem zadań domowych, a jest to poparte badaniami, z których wynika, że brak jest zależności pomiędzy zadaniami domowymi a lepszymi osiągnięciami akademickimi.Zwolennicy zadań domowych twierdzą, że dają one dziecku możliwość rozwijania zdolności zarządzania czasem, wyznaczania sobie celów, itp. Przytoczone jednak przed Alfiego Kohna badania wskazują, że nie ma powiązania między zadaniem domowym, a tego rodzaju zdolnościami.

Nauczyciele Montessori, którzy zrezygnowali z zadań domowych dla swoich uczniów byli ciekawi, co robią ich podopieczni w wolnym czasie po przyjściu ze szkoły. Może głównie oglądają telewizję lub grają w gry komputerowe? Okazało się jednak, że dzieci wybierają czytanie książek, rozwiązywanie problemów matematycznych, pisanie pamiętników, tworzenie przedstawień, pomoc w obowiązkach rodzinnych, rozwijanie własnych hobby, sport i tak dalej.

Czas wolny w domu może składać się z różnorodnych aktywności włączając w nie domowe obowiązki. Może on pomagać dziecku rozwijać jego umiejętności językowe, świadomość kulturową, uczynić z matematyki realną część  środowiska domowego oraz dać dziecku możliwość wyrażenia swojej opinii w podejmowaniu rodzinnych decyzji.

Żaden system edukacji nie może osiągać sukcesów w przygotowaniu dzieci do życia w społeczeństwie bez wsparcia rodziców. Edukacja jest w rzeczywistości wspólnym wysiłkiem, który zaczyna się w domu, a która uzupełniana jest przez szkołę. Z tego powodu  zakłada się i oczekuje od rodziców podjęcia aktywnego udziału w wyborze 'zadania domowego’ lub domowej aktywności odpowiedniej dla dziecka.

Nauczyciel twojego dziecka może zasugerować aktywności, które pomogą zapamiętać fakty matematyczne lub inne typowe akademickie aktywności, ale to tylko niewielki fragment montessoriańskiego 'zadania domowego’. Takie 'zadanie domowe’ na pewno nie jest oparte na narzuconym wypełnianiu czegoś w zeszycie lub książce. W pierwszych latach nauki dobrze jest, jeśli polega ono na zaangażowaniu dziecka w rzeczywiste aktywności z życia wzięte. Dodatkowo, są to aktywności, którymi interesuje się twoje dziecko oraz mogą to być zajęcia, które mają dla ciebie duże znaczenie. Wspólna praca z twoim dzieckiem  może okazać się sposobem na poszerzenie jego horyzontów i budowę więzi wokół dzielonych zajęć. Aktywności, które lubicie razem wykonywać mogą dołączyć do repertuaru ulubionych zajęć twojego dziecka i służyć ubogaceniu całego jego życia. Pomyśl o zajęciach, które lubisz najbardziej wykonywać. Ile z nich udało ci się doświadczyć przed 12 rokiem życia? Poniżej prezentujemy krótką listę rzeczywistych zajęć, które mogą stać się dla ciebie i dla twojego dziecka inspiracją 'zadań domowych’:

W czasie wspólnych wypadów na basen można się zrelaksować, poćwiczyć mięśnie, pobyć razem ...

• pisanie listów do przyjaciół, rodziny (zaproszeń, podziękowań itd.)
• pisanie opowiadań
• cotygodniowe wycieczki do biblioteki
• czytanie dzieciom na głos (badania pokazują, że dzieci, którym rodzice czytają regularnie łatwiej uczą się czytać  od dzieci, które nie mają takich doświadczeń.)
• przeszukiwanie nagłówków z gazet  i dyskutowanie różnych tematów
• rysowanie przedmiotów znajdujących się w otoczeniu domowym i sąsiedztwie
• wspólne wykonywanie prostych naukowych eksperymentów
• założenie skarbonki na wydatki na autobus czy posiłek tak, aby dziecko mogło sobie liczyć ile potrzebuje na dany dzień
• zaangażowanie dziecka w planowanie menu na obiad i pisanie listy zakupów
• porównywanie cen żywności w różnych sklepach korzystając z reklam w gazetach
• robienie zakupów w sklepach warzywnych
• wspólne przygotowywanie jedzenia
• nakrywanie do stołu i sprzątanie po posiłku
• segregacja śmieci
• czytanie mapy w trakcie planowania wypadów z domu
• wspólne spacery: szukanie różnych kształtów liści, rozpoznawanie roślin, zwierząt, ptaków, szukanie różnych rodzajów architektury
• wspólna wizyta w zoo
• wspólna wizyta w muzeum
• wspólne wyjście na przedstawienie muzyczne
• rodzinne tworzenie muzyki
• poznanie sąsiadów i ich potrzeb, może komuś z sąsiedztwa można w czymś pomóc na przykład staruszce zrobić zakupy
• układanie puzzli
• granie w gry planszowe
• rozwiązywanie krzyżówek
• wypady na basen, korty tenisowe itp

Rodzice mogą pomóc swoim dzieciom poprzez pomoc w rozwoju ich stosunku do pracy – czy to będzie dotyczyło obowiązków czy też innych zajęć wykonywanych wspólnie. Możliwe to jest jedynie, gdy zajęcia te wykonywane są w zabawny sposób, a nie są musztrą. Spraw, aby twoje dziecko wiedziało, że wierzysz, iż da sobie radę podczas wykonywania obowiązków lub jakichkolwiek innych zadań czy prac w szkole. To jak wierzysz w swoje dziecko dokładnie przekłada się na to jak dziecko wierzy w siebie, a to jeden z najważniejszych czynników wpływających na sukces w szkole.

Pracą dziecka w domu jest budowanie życia rodzinnego. Wymienone powyżej przykłady zajęć mogą pomóc zjednoczyć na nowo rodzinę, a dodatkowo zaspokoić i wzmocnić dziecięcy 'pociąg’ do wiedzy.