Dwu i pół letni Jaś wchodzący na górę Maulin. Tego typu wycieczki są dla dziecka z jednej strony bardzo wymagające, z drugiej motywujące, a to prowadzi do rozwoju woli.

Ostatnio przeczytałam bardzo ciekawy rozdział z książki „Montessori from the start” pań P. Lillard i L. Jessen, którym chciałabym się podzielić. Przyznam, że odpowiedział on na kilka wątpliwości z jakimi się borykałam. Dotyczy on rozwoju woli u dzieci poniżej szóstego roku życia. Serdecznie zapraszam do lektury.

Rozwijająca się wola

W rozdziale tym autorki próbują odpowiedzieć na trudne pytania:

• Jak wychowywać dzieci, które potrafią się kontrolować, być posłuszne autorytetowi rodziców, a które równocześnie potrafią myśleć samodzielnie?
• Jak prowadzić dzieci, poniżej 3 roku życia, kiedy to „uparcie domagają się wszystkiego” ku uformowanej woli i odwadze, która jest niezbędna w dorosłym życiu?
• Mówiąc prościej, jak pomóc dzieciom rozwijać się i wybierać pozytywne zadania oraz pozostawać przy nich nawet jeśli natkną się na niezrozumienie ze strony innych?

Maria Montessori w swojej metodzie kładła szczególny nacisk na umiejętność samodzielnego myślenia. Jej osobiste doświadczenie faszyzmu, nazizmu i komunizmu utwierdziło ją w tym, jak ważna jest wolność słowa i myśli w życiu każdego człowieka oraz w społeczeństwie.

W dzisiejszym społeczeństwie zbyt małą wagę przywiązuje się do rozwoju woli. Montessori uważała, iż rozwój skoordynowanych ruchów, niezależności czy rozwój języka postępują wraz z naturalnym rozwojem dziecka. Podobnie dzieje się z wolą, która podlega stopniowemu rozwojowi wraz z rozwojem umysłowym dziecka. Dzieci nie rodzą się z rowiniętą wolą. Musza one rozwinąć swoją wolę wykonując pewien wysiłek od samych narodzin. Jest to długi proces i wymaga specyficznej pomocy ze strony rodziców i ich środowiska na każdym z etapów. Jeśli dziecko nie dostaje takiej pomocy, wola nie rozwija się. Dziecko, które w dzieciństwie nieustannie postępuje według swoich impulsów, w dorosłości skłania się ku chaotycznemu życiu bez stałości, poczucia bezpieczeństwa, zaufania do siebie i innych.

Zapraszamy do zapoznania się z naszą recenzją książki Maji Pitamic: Naucz mnie samodzielności

W roku 2010 na rynku księgarskim pojawiła się nowa książka oparta na zasadach podejścia Montessori skierowana przede wszystkim do rodziców. My dowiedzieliśmy się o niej podczas lutowej konferencji Montessori w Warszawie. Jej tytuł bardzo nawiązuje do głównego motta naszej strony bycrodzicami.pl, a mianowicie Pomóż mi zrobić to samodzielnie.

Mówimy tutaj o książce autorstwa Maji Pitamic o tytule Naucz mnie samodzielności. Zajęcia Metodą Montessori dla Ciebie i Twojego dziecka.

Książka zachęca już samą oprawą graficzną, jakością papieru i pięknymi kolorowymi zdjęciami, a wypełniona jest praktyczną treścią po brzegi. Autorka sugeruje, że proponowane zajęcia przeznaczone są dla dzieci od 3 do 5 lat. Kolejne strony prezentują pomysły na zajęcia, które pomogą dziecku w stopniowym zdobywaniu kolejnych ważnych dla jego rozwoju umiejętności, a także wprowadzą dziecko w coraz większe zrozumienie świata, który go otacza. Maja wyjaśnia, że rodzic nie potrzebuje jakiejś szczególnej wiedzy, a zajęcia ułożone są krok po kroku, by kolejne doświadczenia budowały na tych już zdobytych. Co jest jeszcze ważne to fakt, że większość potrzebnych do zabawy materiałów, przyborów znajduje się już w większości naszych domów więc koszty zabawy i nauki nie są wysokie.

"Traktuj swoje dziecko jak mile widzianego gościa — przecież nikogo nie kochasz równie mocno!"

Choć książka Między rodzicami a dziećmi nie jest książką stricte o podejściu Montessori to jednak chcemy ją tutaj polecić, bo uważamy, że świetnie wpisuje się w to, co dla nas w podejściu Montessori wydaje się jedną z fundamentalnych rzeczy, a mianowicie umiejętność poszanowania dziecka i zaakceptowania jego emocji, zrozumienia skąd się one biorą i jak można sobie z nimi radzić. Dla nas pozycja ta okazała się również niesamowitą pomocą w zmianie własnego nastawienia do emocji, do sposobu, w jaki ze sobą nawzajem chcielibyśmy rozmawiać, rozwiązywać konflikty, słuchać siebie. Tak jak się ciągle o tym przekonujemy, przeczytanie nawet najlepiej napisanej książki jest tylko małym pierwszym krokiem, a później zaczyna się praca nad wewnętrzną przemianą, która ma swoje wzloty i upadki.

Między rodzicami a dziećmi – książka, którą warto czytać w kółko od nowa.

Tak jak zaleca się, by list czytać raz dla serca i raz dla rozumu, tak do książki autorstwa cenionego psychologa Haima Ginotta Między rodzicami a dziećmi warto wracać za każdym razem, gdy czujemy, że coś zaczyna się nie układać w naszych relacjach z najbliższymi. Odkryliśmy, że nie jest to książka, która odnosi się tylko i wyłącznie do relacji rodzice – dziecko, ale pozwala znaleźć rozwiązania na odbudowanie relacji pomiędzy małżonkami, a także lepiej zrozumieć nasze kontakty z innymi ludźmi.

At Home with Montessori - W domu z Montessori - Kuchnia i Jadalnia

Maria Montessori pisała: „Pielęgnujcie pozytywny stosunek wobec błędów”. To prawdopodobnie najważniejsze stwierdzenie, kiedy przyjdzie nam współpracować z dziećmi w pracach kuchennych czy przy wspólnym stole.

Kontynuując omawianie sposobów na uczynienie naszego domu bardziej przyjaznym do współpracy pomiędzy dorosłymi i dziećmi dziś chcemy przedstawić parę sugestii z książki At Home with Montessori, co do urządzania kuchni i jadalni.

O urządzaniu kuchni pisaliśmy już wcześniej w artykule Kuchnia z myślą o dziecku. Wiele informacji w książce At Home with Montessori potwierdza to, co możecie tam przeczytać, ale są też rzeczy nowe, o których warto napisać.

Deska do krojenia i ostry nóż z ząbkami

Pod opieką dorosłego dziecku można umożliwić zaangażowanie w bardzo dla niego specjalne zadanie – krojenie. Dzieci powyżej 3 lat wiedzą, że ostry nóż to poważna sprawa więc tym bardziej doceniają zaufanie, jakie pokładają w nich rodzice. Krojenie bardzo skupia dziecięcą uwagę, prowadzi do polaryzacji uwagi (całkowite pochłonięcie przez daną czynność), a ta do normalizacji. Najlepszy jest mały nóż z ząbkami, bo dziecko z łatwością widzi, która strona jest ostra. Dziecko w czasie krojenia musi być cały czas obserwowane przez dorosłego!

Właśnie dotarła do nas pięknie ilustrowana książka At Home with Montessori (W domu z Montessori), której współautorami są Patricia Oriti, David Kahn, a ilustracje powstały dzięki Julii Sheehan-Burke.
W Przedmowie David Kahn pisze:

Nie istnieje recepta Montessori na życie. Właściwie Dr Maria Montessori, która zawsze ceniła sobie tę unikalność i indywidualizm natury każdego dziecka, pewnie chroniłaby różnorodność w życiu rodzinnym. Książka At Home with Montessori (W domu z Montessori) zachęca do przemyślenia swojego domu, tak aby dorośli i dzieci, szczególnie dzieci w wieku przedszkolnym, mogli żyć razem harmonijnie zachowując różne cele swojego rozwoju. Jej celem jest skupienie naszej uwagi na dziecięcych dobrych stronach, aby zasugerować parę pomysłów na stworzenie życia rodzinnego, w którym istnieje współpraca pomiędzy dorosłymi a dziećmi. Wykorzystanie przestrzeni domowej do poszanowania potrzeb każdego członka rodziny jest znacznie ważniejsze niż jakiekolwiek modyfikacje pokoi czy wdrożenia specjalnych projektów.

Okładka książki autorstwa Marii Montessori: Education for a new world wydana nakładem wydawnictwa Kalakshetra Publications

Maria Montessori: Education for a new world

autor: Dr Maria Montessori
Ilość stron: 97
Język: angielski

Właśnie skończyłem czytać 'Education for a new world’ więc postaram się napisać parę słów o tej książce. Książka jest dosyć krótka i łatwo się ją czyta, a jak we wstępie pisze Maria Montessori:

jej celem jest objaśnić i bronić tych wielkich możliwości dziecka, a także pomóc nauczycielom spojrzeć na dziecko w nowy sposób, który przemieni ich zadanie z harówki w radość, z represji we współdziałanie z naturą.

Okładka publikacji Child of the World

Wielu z Was zna już publikację Radosne Dziecko, którą parę miesięcy temu przetłumaczyliśmy za zgodą autorki Susan Stephenson z języka angielskiego. Jej oryginalny tytuł to The Joyful Child. Dla tych, którzy jeszcze nie mieli okazji poznać tego tekstu przypominamy, że jest to krótki przewodnik, jak prawidłowo wspierać rozwój dziecka w pierwszych trzech latach jego życia. Jego autorka – Susan Stephenson – jest nauczycielem Montessori z dyplomami AMI na trzech poziomach wiekowych 0-3, 2-7 i 6-12+. Radosne Dziecko w formacie PDF ściągnąć możecie za darmo z naszej strony.

Niedawno zaczęliśmy tłumaczyć drugą z publikacji, która w języku angielskim nosi tytuł Child of the World, Michael Olaf’s Essential Montessori for Age Three to Twelve Years i przekazuje podstawowe wiadomości o tym, jak odpowiednio przygotować siebie i otoczenie, by dziecku w wieku od 3 do 12 lat w najlepszy sposób umożliwić odkrywanie świata, budowanie poczucia własnej wartości, wspieranie koncentracji i zaangażowania w pracę . Jej tytył w języku polskim to DZIECKO ŚWIATA, Niezbędnik Montessori od lat 3 do 12.

Pisząc na jednym z forów o metodzie Montessori jedna z użytkowniczek zwróciła moją uwagę na Korczaka, że przecież nie trzeba szukać daleko, i że on też walczył o prawo dziecka do szacunku, widział w dziecku receptę na lepszy świat, na budowanie pokoju między ludźmi i rozwiązanie wielu problemów społecznych. Janusz Korczak działał w podobnym, co Maria Montessori czasie, jednak nigdy się nie spotkali.

To zachęciło nas do odnalezienia dzieł Korczaka i przeczytania przynajmniej jednego z nich. Wspólnie z Asią wybraliśmy ’Jak kochać dziecko’ i uważamy to za strzał w dziesiątkę.
Czytając miało się czasem wrażenie, że książka pisana jest wolnym wierszem i w każdym wersie ukryte są jakieś dodatkowe myśli, których Korczak nie zapisał.

Autor pisze:
Ilekroć, odłożywszy książkę, snuć zaczniesz nić własnych myśli, tylekroć książka cel zamierzony osiąga. Jeśli szybko przerzucając karty – odszukiwać będziesz przepiszy i recepty, dąsając się, że ich mało – wiedz, że jeśli są rady i wskazówki, stało się tak nie pomimo, a wbrew woli autora.

Maria Montessori: 'The Absorbent Mind’

autor: Dr Maria Montessori
Ilość stron: 320
Język: angielski

Chłonący umysł

'The Absorbent Mind’, czyli Chłonący Umysł jest pierwszą książką napisaną przez Marię Montessori, którą przeczytaliśmy. Jest to jednak jej ostatnie dzieło. Jak dotychczas nie została ona przetłumaczona na język polski. Wszystkich, którzy znają angielski i interesują się Metodą Montessori zachęcamy do zakupu tej pozycji, która w świetny sposób nadaje się dla wszystkich zaangażowanych w edukację dzieci, a w tym w sposób szczególny dla rodziców.

Być rodzicami. Jak przygotować się na przyjęcie dziecka, a potem wychowywać je mądrze i z miłością

autor: Grazia Honegger Fresco
Wydanie: Kraków 2007
Ilość stron: 272
Wydawnictwo: eSPe

Książka, która otworzyła nasze oczy na metodę Montessori i rolę rodziców w wychowaniu dzieci

Być rodzicami była pierwszą książką o wychowaniu dzieci, którą nabyliśmy wraz z żoną będącą w ciąży, by przygotować się dobrze do bycia rodzicami.

Właściwie to należałoby zacząć od tego, że jest to książka, która najpierw pomaga wychować samych siebie, by stać się dobrymi rodzicami, a tym samym lepiej wychowywać nasze dzieci. Pomaga spojrzeć na tak trudne kwestie, jak problem przywłaszczania sobie dzieci przez rodziców i blokowania tym samym ich rozwoju i dążenia do zdrowej niezależności.